Jak organizować transport konstrukcji stalowych?
24 lutego 2021
Transport ponadnormatywny w czasie pandemii COVID-19
10 listopada 2021
Niezwykle istotną rolę w transporcie pełni czas. Ważna jest także dobra organizacja i sprawne zarządzanie zasobami. Wszystko to służy jednemu celowi – temu, by przemieścić ładunek do celu bezpiecznie, tanio i w jak najkrótszym terminie. W tym właśnie pomaga transport kombinowany. Do czego służy, jakie są jego zalety oraz wady i co tak właściwie to sformułowanie oznacza?
Spis treści:
- Co to jest transport kombinowany?
- Rodzaje transportu kombinowanego
- Dlaczego warto korzystać z transportu kombinowanego?
- Jakie wady ma transport kombinowany?
- Infrastruktura w transporcie kombinowanym
- Transport ponadgabarytowy w transporcie kombinowanym
Co to jest transport kombinowany?
Jak się okazuje, definicja tego, czym jest transport kombinowany, jest zawarta w ustawie. Hasło to nie ma zatem wyłącznie akademickiego tudzież branżowego znaczenia, ale istnieje też jego znaczenie prawne.
Najprościej rzecz ujmując, jako przewóz kombinowany należy rozumieć transport ładunku, wykorzystujący więcej niż jedną gałąź transportu. Nieco bardziej precyzyjne są przepisy. Przewozy kombinowane zostały zdefiniowane w ustawie o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r. w rozdziale pierwszym, w artykule czwartym. Ta definicja głosi, że transport kombinowany to:
- “przewóz rzeczy, podczas którego samochód ciężarowy, przyczepa, naczepa z jednostką ciągnącą lub bez jednostki ciągnącej, nadwozie wymienne lub kontener 20-stopowy lub większy korzysta z drogi w początkowym lub końcowym odcinku przewozu, a na innym odcinku z usługi kolei, żeglugi śródlądowej lub transportu morskiego, przy czym odcinek morski przekracza 100 km w linii prostej.”
Ustawa precyzuje także dokładnie czym jest odcinek przewozu końcowego i początkowego, ustalając zarazem dodatkowe warunki, jeśli chodzi o odległości tras. Określa zarazem czym jest międzynarodowy transport kombinowany (tu akurat nie ma niejasności – to przewóz kombinowany, w którym granice krajów zostają przekroczone).
Innymi słowy transport kombinowany to sposób przewozu, w którym ładunek jest dowożony drogami (np. samochodami ciężarowymi), a następnie drogą wodną lub kolejową dociera do kolejnego punktu przeładunkowego i jest odwożony do celu przy wykorzystaniu transportu drogowego. Warto zwrócić uwagę, że fracht lotniczy, a więc transport samolotowy, nie jest w ustawie uwzględniany jako element przewozów kombinowanych.
Rodzaje transportu kombinowanego
Przewozy kombinowane można rozumieć jako jeden z typów transportu mieszanego, czyli takiego, w którym do przewozu są wykorzystywane różne gałęzie transportu (a więc bez dodatkowych warunków do spełnienia). Tego rodzaju operacje realizowane są bardzo często na trasach międzynarodowych, a także międzykontynentalnych.
Istotne jest przy tym rozróżnienie między tym, co oznacza transport intermodalny a multimodalny i kombinowany. Można się czasem spotkać z zamiennym wykorzystaniem niektórych z tych terminów, jednakże dotyczą one różnych kwestii.
Transport intermodalny to rodzaj transportu, w którym ładunek jest przewożony przez co najmniej dwa różne środki transportu, ale nie zmienia pojazdu lub jednostki ładunkowej, w której jest przewożony. Przeładowywany jest zatem cały kontener, wymienne nadwozie lub naczepa, bez rozładowywania towaru. W tym wypadku nie jest też określone, jaki środek transportu wykorzystuje się na etapie dowozowym i odwozowym. Z kolei transport multimodalny oznacza przewóz przez co najmniej dwa rodzaje transportu, ale ładunek może być przeładowywany do innego pojazdu lub jednostki ładunkowej.
Można się też spotkać z innymi określeniami. Transport łamany to przewozy, w których wykorzystuje się dwa środki transportu, ale w zakresie jednej gałęzi transportowej. Przykładem może być wykorzystanie samochodów dostawczych oraz samochodów ciężarowych do transportu tego samego ładunku. Transport kabotażowy oznacza z kolei sytuację, w której spedytor obsługuje transport pojazdami zarejestrowanymi na terenie innego kraju. Przewóz kabotażowy wykonuje na przykład polski przewoźnik, który obsługuje zlecenie przewozu towaru między dwoma miastami w Niemczech.
Jeszcze inny charakter ma piggyback transport. To angielskie określenie przewozów, w których jednostka transportowa (np. samochód ciężarowy z naczepą lub bez, nadwozie wymienne) wraz z ładunkiem jest umieszczana na innym środku transportu i w ten sposób przewożona w inne miejsce. Przewozy piggyback mają więc podobny charakter co przewozy kombinowane, tym bardziej, że często wykorzystywany w nich jest transport kolejowy.
Dlaczego warto korzystać z transportu kombinowanego?
Transport kombinowany w Polsce i w Europie stale zyskuje na znaczeniu. Ten system przewozu ładunków ma bowiem wiele zalet. Wśród nich wymienić można:
- usprawnienie organizacji procesów logistycznych
- poprawę elastyczności i terminowości przewozów (m.in. poprzez zwiększenie liczby wariantów transportowych)
- ograniczenie kosztów oraz czasu realizacji zleceń
- ograniczenie wpływu czynników związanych z warunkami atmosferycznymi i drogowymi na transport (np. zakorkowanymi trasami lub zablokowanymi przejściami granicznymi)
- ograniczenie eksploatacji pojazdów i bardziej efektywne wykorzystanie taboru
- zmniejszenie wypływu transportu na środowisko (m.in. zmniejszenie emisji spalin dzięki ograniczeniu znaczenia transportu drogowego)
- zmniejszenie biurokracji oraz ułatwienia w kwestiach administracyjnych
- zmniejszenie ryzyka wypadków i poprawę bezpieczeństwa przewozów (w stosunku do transportu drogowego)
- możliwość realizacji zleceń w systemach door-to-door oraz just-in-time
- poprawę organizacji i warunków pracy kierowcy
Dzięki transportowi kombinowanemu poprawia się jakość usług przewozowych. Są szybsze i tańsze, a im większa jest ich rola, tym lepsza jest ich niezawodność. Dzięki nim logistyka przewozów jest bardziej sprawna i efektywna w skali globalnej. Nie bez znaczenia jest też to, iż przewozy kombinowane są bardziej korzystne dla środowiska niż tradycyjny transport samochodowy. Również w kontekście niektórych typów ładunków, np. maszyn rolniczych i budowlanych, transport kombinowany często okazuje się najbardziej optymalnym rozwiązaniem.
Jakie wady ma transport kombinowany?
Przewóz kombinowany ma też pewne wady. Spedycja ładunków o specjalnym charakterze, na przykład w wypadu transportu żywych zwierząt, bywa skomplikowana. Pewnym utrudnieniem może być także dokumentacja przewozowa – zwłaszcza gdy w grę wchodzi międzynarodowy transport kombinowany – jako że może być dość obszerna. Niestety, ułatwienia w pewnych obszarach (np. w kontekście uzyskiwania licencji czy zezwoleń) nie oznaczają, że biurokracja całkiem znika. Podobnie jeśli chodzi o bezpieczeństwo ładunku. Z jednej strony ryzyko uszkodzenia jest znacznie zredukowane, gdyż transport morski lub kolejowy to mniej wypadków. Z drugiej ryzyko to pojawia się przy przeładowywaniu towaru.
Infrastruktura w transporcie kombinowanym
Kluczową rolę w kontekście sprawności transportu kombinowanego ma infrastruktura. Wąskie gardła mogą pojawić się w wielu miejscach. Przewozy kombinowane wymagają zaplecza o rozbudowanym i zróżnicowanym charakterze.
Z pewnością do podstawowych problemów należy infrastruktura drogowa. Kiepskiej jakości system dróg ogranicza możliwości organizacji transportu dowozowego i odwozowego. Kolejnym istotnym elementem są terminale przeładunkowe – kolejowe i portowe. To od nich w dużej mierze zależy przepustowość transportu. Muszą być odpowiednio zaprojektowane (np. powinny zapewniać bezpośredni dostęp dla przewozów samochodowych) i wyposażone (suwnice, dźwigi i rampy załadunkowe, etc.).
W grę wchodzą także kwestie czysto logistyczne, np. stan i wyposażenie floty pojazdów, organizacja pracy kierowców, planowanie tras oraz przeładunków i wszelkiego rodzaju wyzwania związane ze spedycją na duże odległości. Ze względu na wykorzystanie kilku gałęzi transportu, konieczna jest precyzja oraz profesjonalizm. Bez rzetelnego i kompleksowego podejścia do organizacji transportu, przewozy kombinowane nie mają racji bytu. To już są jednak kwestie stricte po stronie przewoźnika.
Transport ponadgabarytowy w transporcie kombinowanym
Przewozy kombinowane obejmują również transport ponadgabarytowy. W spedycji ładunków o nienormatywnym charakterze chętnie wykorzystuje się transport morski i transport wodny śródlądowy. Dotyczy to w szczególności pewnych rodzajów ładunków, do których należą maszyny przemysłowe, ciągniki siodłowe, maszyny rolnicze i wszelkie maszyny budowlane. Chodzi nie tylko o ładunki ciężkie, dużych rozmiarów, ale i takie, w przypadku których transport drogowy nie byłby praktyczny lub zagrażałoby to infrastrukturze. Przykładem mogą być maszyny wykorzystujące gąsienicowy układ bieżny, jak choćby koparki, transportery opancerzone, czołgi, które szybko niszczą nawierzchnię asfaltową. Dlatego w ich przypadku stosuje się dowóz do miejsca, w którym mają być wykorzystywane. Często jest wówczas stosowany właśnie transport kombinowany, który sprzyja przewożeniu ładunków o dużej masie na duże odległości.
Również nasza firma, Jupiter, może brać udział w tego rodzaju operacjach, zapewniając transport niskopodwoziowy na odcinku dowozowym lub odwozowym, a także pomagając w spedycji ładunków ponadgabarytowych. Mamy odpowiednie doświadczenie w branży, specjalistyczny sprzęt i wykwalifikowany personel, dzięki którym możemy zaoferować usługi o wysokim standardzie. Z firmą Jupiter możesz liczyć na kompleksową i profesjonalną obsługę. Zachęcamy do kontaktu wszystkie osoby i podmioty poszukujące solidnego przewoźnika specjalizującego się w transporcie ponadgabarytowym, który mógłby wziąć udział w operacjach transportu kombinowanego.
